ಅಂಜನ್‍ವೇಲ್ ಕೋಟೆ
ಗೋಪಾಲಗಡ್ ಕೋಟೆ / ಅಂಜನವೇಲ್ ಕೋಟೆ ಭಾರತದ ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ ರಾಜ್ಯದ ರತ್ನಾಗಿರಿ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿರುವ ಒಂದು ಕೋಟೆ. ಈ ಕೋಟೆಯು ರತ್ನಾಗಿರಿ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಪ್ರಮುಖ ಕೋಟೆಯಾಗಿದೆ. ಈ ಕೋಟೆಯು ಒಂದು ಎದ್ದುಕಾಣುವ ಆಯಕಟ್ಟಿನ ಬಿಂದುವಿನ ಮೇಲೆ ಸ್ಥಿತವಾಗಿದೆ. ವಶಿಷ್ಠಿ ನದಿಯ ಉದ್ದಕ್ಕಿರುವ ವ್ಯಾಪಾರ ಮಾರ್ಗವನ್ನು ಮತ್ತು ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಚಟುವಟಿಕೆಯಿಂದ ತುಂಬಿದ ದಾಭೋಲ್ ಬಂದರನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುವುದು ಇದರ ಉದ್ದೇಶವಾಗಿತ್ತು. ಇದು ಸಮುದ್ರದ ಸಮೀಪವಿರುವ ಒಂದು ಗುಡ್ಡದ ಮೇಲಿರುವ ಕೋಟೆಯಾಗಿದೆ.
ಇತಿಹಾಸ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
ಈ ಕೋಟೆಯ ನಿರ್ಮಾಣದ ಅವಧಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಯಾವುದೇ ದಾಖಲೆ ಪುರಾವೆಗಳು ತಿಳಿದಿಲ್ಲ. ಧಾಬೋಲ್ ಕಡಲಚಾಚಿನ ವಿಜಯದ ವೇಳೆ ಈ ಕೋಟೆಯನ್ನು ರಾಜ ಶಿವಾಜಿ 1660 ರಲ್ಲಿ ಬಿಜಾಪುರದ ಮೊಹಮ್ಮದ್ ಆದಿಲ್ ಷಾ. ನಂತರ ಅವನು ಒಂದು ನೌಕಾನೆಲೆ/ಹಡಗು ನಿರ್ಮಾಣದ ಢಕ್ಕೆಯನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿದನು ಮತ್ತು ಕೋಟೆಗೆ ಗೋಪಾಲ್‍ಗಡ್ ಎಂದು ಹೆಸರಿಡಲಾಯಿತು.
ನೋಡಬೇಕಾದ ಸ್ಥಳಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
ಕೋಟೆಯು 7 ಎಕರೆ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಹರಡಿದೆ. ಕೋಟೆಯು ಆಯತಾಕಾರದಲ್ಲಿದೆ ಮತ್ತು ಎಲ್ಲ ಬದಿಗಳಲ್ಲಿ ಒಣ ಕಂದಕವಿದೆ. ಕೋಟೆಯ ಗೋಡೆಗಳು 12 ಅಡಿ ಎತ್ತರ ಮತ್ತು 8 ಅಡಿ ದಪ್ಪವಿವೆ.[೧] ಕೋಟೆಯ ಹೊರ ಗೋಡೆಗಳ ಮೇಲೆ ಫಿರಂಗಿಗಳಿಂದ ಶಸ್ತ್ರಸಜ್ಜಿತವಾದ 15 ಬುರುಜುಗಳಿದ್ದವು. 1707 ರವರೆಗೆ ಕೋಟೆಯ ಮೇಲೆ ಪರ್ಷಿಯನ್ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ಶಾಸನವಿತ್ತು, ಈಗ ಅದು ಎಲ್ಲಿಯೂ ಕಂಡುಬರುವುದಿಲ್ಲ. ಇಡೀ ಕೋಟೆಯನ್ನು ಲ್ಯಾಟರೈಟಿಕ್ ಕಲ್ಲಿನಿಂದ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ. ಕೋಟೆಯನ್ನು ಮೂರು ವಿಭಾಗಗಳಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸಲಾಗಿದೆ: ವರ್ಚಕೋಟ್, ಪರ್ಕೋಟ್ ಮತ್ತು ಬಾಲೆಕೋಟ್. ಪರ್ಕೋಟ್‍ಗೆ ಸಣ್ಣ ಪ್ರವೇಶದ್ವಾರವಿದೆ. ಅದು ಹೊರಭಾಗಕ್ಕೆ ತೆರೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಕೋಟೆಯ ಗೋಡೆಯೊಳಗೆ ಮಾವಿನ ತೋಟವಿದೆ, ಕೋಟೆಯು ಮಾಲೀಕತ್ವ ವಿವಾದದಲ್ಲಿ ಉಳಿದುಕೊಂಡಿದೆ.[೨] ಕೋಟೆಯ ಬಳಿ ಉದ್ದಾಲಕೇಶ್ವರನ ಪುರಾತನ ದೇವಾಲಯವಿದೆ. ಕೋಟೆಯಿಂದ ಸುಮಾರು 2 ಕಿ.ಮೀ. ದೂರದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಬೆಳಕಿನ ಮನೆಯಿದೆ.[೩]
ಉಲ್ಲೇಖಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
- ↑ "The Gazetteers Department - Ratnagiri". Cultural.maharashtra.gov.in. Retrieved 2019-01-30.
- ↑ "Guhagar Forts - Ratnagiri - Gopalgad - Forts in Guhagar - Guhagar Travel Guide". www.guhagar.ind.in. Archived from the original on 2022-09-29. Retrieved 2022-08-11.
- ↑ "Gopalgad Fort & Anjanvel Lighthouse – Travel Info". Trawell.in.
